Bölümler

İslâmiyet bir taraftan “Dinde zorlama yoktur. Çünkü doğruluk, sapıklık ve eğrilikten ayrılmıştır.”1 ve “De ki: Hak Rabbinizdendir, öyleyse dileyen iman etsin, dileyen inkâr etsin.”2 gibi âyetlerle, müsamaha, hoşgörü ve insanların inanıp inanmamalarını onların iradelerine havale etmeyi esas alıyor görünürken diğer taraftan, “Ey Peygamber! Kâfirler ve münafıklarla savaş ve onlara sert davran. Onların varacağı yer Cehennem’dir. O ne kötü gidilecek bir yerdir.”3 ve “Eğer yüz çevirirlerse onları yakalayınız, bulduğunuz yerde öldürünüz ve hiçbirini dost ve yardımcı edinmeyiniz!”4 ve “Kendilerine kitap verilenlerden Allah’a ve ahiret gününe inanmayan, Allah ve Resûlü’nün haram kıldığını haram saymayan ve hak dini din edinmeyenlerle, hor hakir duruma düşüp cizye verecekleri âna kadar savaşınız!”5 gibi beyanlarla İslâmiyet’te kılıç ve zorlama olduğu, dolayısıyla da onun silahla yayıldığı mânâsı anlaşılmaktadır. Bu hususların telifi ve İslâm’daki cihad emrinin mânâsını izah eder misiniz?

Muhyiddin İbn Arabî Hazretleri çok rahatsız, baygın olduğu bir ânında mânevî âlemde birisinin kendisini düşmanlardan koruduğunu, sonra da “Ben Yâsîn sûresiyim.” dediğini, kendisine gelince de başında Yâsîn sûresinin okunduğunu söylüyor. Böylece her sûrenin bir şahs-ı mânevîsi bulunduğu iddia ediliyor. Şimdi, bazı Müslümanların, devamlı okudukları virdler ve tefsirler için de aynı şeyleri söyleyebilir miyiz? Söylenebilir mi? Yoksa bütün bunlar bir his yanılması mı?

Yüklenecek konu kalmadı!

Kaynakların Tespitinde Faydalanılan Eserler

El-Aclûnî, İsmail İbn Muhammed el-Cerrâhî (v. 1162 h.); Keşfü’l-hafâ ve müzîlü’l-ilbâs, I-II, Müessesetü’r-risâle, Beyrut, 1405 h.

Ahmed İbn Hanbel, Ebû Abdillah eş-Şeybânî (164-241 h.); el-Müsned, I-VIII, Müessesetü Kurtuba, Mısır, tsz.

Ali el-Kârî, Ali İbn Sultan Muhammed el-Herevî el-Kârî (v. 1014/1606); el-Masnû, Mektebetü’r-Rüşd, Riyad, 1404 h.

_________; Şerhu Kitabi’l-Fıkhi’l-Ekber, Darü’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1984/1404.

Alûsî, Ebu’s-Senâ, Şehâbeddin Mahmud İbn Abdillah (v. 1270 /1854); Rûhu’l-meânî fî tefsîri’l-Kur’âni’l-azîm ve’s-seb’u’l-mesânî, I-XXX, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, Beyrut, tsz.

el-Azimâbâdî, Ebu’t-Tayyib Muhammed Şemsü’l-Hak (v. 1911); Avnu’l-Mâbud şerhu sünen-i Ebî Davud, I-XIV, (Tahkik: Abdurrahman Muhammed Osman), Mektebetü’s-selefiyye, Medine, 1969.

el-Bağdâdî, Ebû Mansûr Abdulkâhir İbn Tâhir İbn Muhammed et-Teymî; Usûlü’d-dîn, (Nşr.: Heyet.), Beyrut, 1981.

el-Bağdâdî, el-Hatîb Ebû Bekir, Ahmed İbn Sabit; Tarîhu Bağdad ev Medînetü es-Selâm; I-XIX, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut.

Beyâzîzâde, Ahmed Efendi; İşârâtü’l-merâm min ibârâti’l-İmâm, (Nşr.: Yûsuf Abdürrezzak), Kahire, 1368/1949.

el-Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed İbnu’l-Hüseyin (384-458 h.); es-Sünenü’l-kübrâ, I-X, Mektebetü dâri’l-Bâz, Mekke, 1414/1994.

_________; Delâilü’n-nübüvve, I-VII, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1985.

Buhârî, Ebû Abdillah, Muhammed İbn İsmail (v. 256 h.); Sahîhu’l-Buhârî, I-VIII, el-Mektebetü’l-İslâmiyye, İstanbul, 1979.

Bursevî, İsmail Hakkı (v. 1137 h.), Tefsiru Ruhu’l-Beyan, I-X, el-Mektebetü’l-Mahmudiyye, İstanbul, tsz.

Dârimî, Abdullah İbn Abdirrahman (181-255 h.); es-Sünen, I-II, Dâru’l-kitabi’l-Arabî, Beyrut, 147/1987.

ed-Deylemî, Ebû Şucâ Şireveyh İbn Şehredâr (445-509 h.); el-Müsnedü’l-firdevs bi me’sûri’l-hitâb, (Tahkik: Muhammed es-Saîd Besyûnî es-Zağlûl), Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1986.

Ebû Dâvûd, Süleyman İbn Eş’as es-Sicistânî (202-275 h.), es-Sünen, (Tahkik: Muhammed Muhsin Abdulhamid), I-IV, el-Mektebetü’l-İslâmiyye, İstanbul, tsz.

Ebû Nuaym, Ahmed İbn Abdillah el-Esbahânî (336-430 h.), Hilyetü’l-evliyâ, I-X, Daru’l-kitabi’l-Arabî, Beyrut, 1405 h.

Ebû Ya’lâ, Ahmed İbn Ali İbni’l-Müsennâ (210-317 h.); el-Müsned, I-XIII, Dâru’l-me’mûn li’t-türâs, Dimaşk, 1404/1984.

el-Eş’arî, Ebu’l-Hasan Alî İbn İsmâil; Makâlâtü’l-İslâmiyyîn ve’htilâfü’l-musallîn, (Nşr.: Helmut Ritter), I-III, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, Beyrut, tsz.

Gazâlî, Muhammed; et-Taassub ve’t-Tesamuh beyne’l-Mesihiyye ve’l-İslâm, Kahire, tsz.

el-Hâkim, Ebû Abdillah Muhammed İbn Abdillah en-Neysâbûrî (321-405 h.); el-Müstedrek ale’s-Sahîhayn, I-IV, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1411/1990.

Hamidullah, Muhammed (v. 2003); Mecmûatu’l-vesâiki’s-siyâsiyye lil ahdin’n-nebevi ve’l-hilafeti’r-râşide, Dâru’n-nefâis, Beyrut, 1985.

Hasan İbrahim Hasan; İslâm Tarihi: Siyasî, dinî, kültürel, sosyal, (Terceme: İsmail Yiğit, Sadreddin Gümüş), Kayıhan yay., İstanbul, 1985.

el-Heysemî, Ali İbn Ebî Bekir (v. 807 h.); el-Mecmeu’z-zevâid, I-X, Dâru’r-reyyan li’t-türas-Dâru’l-kitabi’l-Arabî, Kahire-Beyrut, 1407 h.

İbn Abdilberr, Ebû Ömer Yusuf İbn Abdillah en-Nemirî (v. 463 h.); el-İstîâb fî ma’rifeti’l-ashab, I-IV, Daru’l-cîl, Beyrut, 1412.

İbn Ebî Şeybe, Abdullah İbn Muhammed (v. 235 h.); el-Musannaf fi’l-ehâdîs ve’l-âsâr, (Tahkik: Kemal Yusuf el-Hut), I-VII, Mektebetü’r-ruşd, Riyad, 1409 h.

İbnü’l-Esir, Ebu’l-Hasan İzzeddin Ali b. Muhammed b. Abdülkerim (630/1233), el-Kâmil fi’t-târih, I-IXII, Daru sâdır, Beyrut, 1967.

İbn Hacer, Ahmed İbn Ali İbn Cafer el-Askalânî, (773-852 h.); Fethu’l-bârî bi şerhi Sahihi’l-Buhârî, (Tahkik: Muhammed Fuad Abdulbakî-Muhibbuddin el-Hatîb), I-XIII, Dâru’l-mârife, Beyrut, 1379.

_________; el-İsâbe fî temyîzi’s-sahabe, (Tahkik: Ali Muhammed el-Becavî) Dâru’l-cîl, Beyrut, 1412/1992.

_________; Tehzîbu’t-Tehzib, I-XIV, Darul-fikr, Beyrut, 1984.

İbn Hibban, Ebû Hâtim Muhammed İbn Hibban İbn Ahmed et-Temîmî el-Bustî (v. 354 h.); Sahîhu İbn Hibban, I-XVIII, (Tahkik: Şuayb el-Arnavut), Müessesetü’r-risale, Beyrut, 1993.

İbn Hişâm, Abdülmelik İbn Hişam İbn Eyyûb el-Himyerî (v. 213/828); es-Sîratü’n-Nebeviyye, I-IV, Dâru’l-Kalem, Beyrut, tsz.

İbnü’l-Hümâm, Kemâluddin Muhammed b. Abdulvâhid İbn Abdülhamid İbn Mes’ud; el-Müsâyere fi’l-akâidi’l-münciye fi’l-âhire, Çağrı Yay., İstanbul, 1979.

İbn Kayyim el-Cevzî, Abdurrrahman İbn Ali İbn Muhammed (508-597 h.); Zâdu’l-mesîr, I-IX, el-Mektebu’l-İslâmî, Beyrut, 1404.

İbn Kesîr, Ebû’l-Fidâ İsmail İbn Ömer ed-Dimaşkî (v. 774 h.); Tefsîru’l-Kur’âni’l-azîm, I-IV, Dâru’l-fikr, Beyrut, 1401 h.

_________; el-Bidâye ve’n-nihâye, I-XIV, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1988.

İbn Mâce, Muhammed İbn Yezîd el-Kazvînî (207-275 h.); es-Sünen, I-II, Dâru’l-fikr, Beyrut, tsz.

İbnü’l-Mübarek, Abdullah İbnü’l-Mübarek el-Mervezî (118-181); ez-Zühd li’bni’l-Mübarek, (Tahkik: Habiburrahman el-A’zamî), Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, tsz.

İbn Sa’d, Ebû Abdillah Muhammed İbn Sa’d İbn Meni’ ez-Zührî (230/845); et-Tabakatü’l-kübrâ, I-VIII, Daru sâdır, Beyrut, 1960.

İmam Rabbânî, Ahmed İbn Abdülahad İbn Zeynelâbidîn Serhendî (1034/1624); el-Mektubat, I-II, Fazilet Neşriyat, İstanbul, tsz.

Kâdı İyâz, Ebû’l-Fazl İyaz İbn Musa İbn İyâz el-Yahsubî (v. 544/1149); -Şîfâ bi ta’rifi hukûki’l-Mustafa (sallallâhu aleyhi ve sellem), (Tahkik: Hüseyin Abdulhamid Nil), Dâru’l-erkam, Beyrut, 1415/1995.

Kitab-ı Mukaddes (Türkçe terceme) Eski ve Yeni Ahit, Kitab-ı Mukaddes Şirketi, İstanbul, 1988.

el-Kurtubî, Muhammed İbn Ahmed İbn Ebî Bekir İbn Ferrah (v. 670 h.); el-Câmi’ li ahkâmi’l-Kur’ân, I-XX, Dâru’ş-şa’b, Kahire, 1372 h.

Kutub, Seyyid İbn İbrahim (1386/1966); İslâm’da Sosyal Adalet, (Terceme: M. Adnan Mansur, Yaşar Tunagür) Cağaloğlu yay., İstanbul, 1962.

Mâlik İbn Enes, Ebû Abdillah el-Esbahî (93-179 h.); el-Muvatta’, I-II, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, Beyrut, 1985.

el-Münâvî, Muhammed Abdurraûf (1031/1622); Feyzu’l-kadîr şerhu Câmii’s-sahîh, I-VI, el-Mektebetü’t-ticariyye’l-kübrâ, Mısır, 1356 h.

Müslim, Ebû’l-Hüseyn el-Haccâc en-Neysâbûrî (206-261 h.); Sahîhu Müslim, I-V, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, Beyrut, tsz.

Nesâî, Ebû Abdirrahman Ahmed İbn Şuayb (215-303 h.); es-Sünen, (Tahkik: Abdülfettah Ebû Gudde), I-VIII, Mektebetü’l-matbaati’l-İslâmiyye, Halep, 1406/1986.

en-Nesefî, Ebu’l Muîn Meymûn İbn Muhammed; Bahru’l-kelâm fî ‘akâidi ehli’l-İslâm, Konya, 1328-1329.

_________; Tebsıretü’l-edille fi’l-kelâm, (Nşr.: Claude Salame’), I-II, Dımaşk, 1990.

en-Nevevî, Ebû Zekeriyya Yahya İbn Şeref (631-676 h.); Şerhu Sahîhi Müslim erhu’n-Nevevî alâ Sahîhi Müslim), I-XVIII, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, Beyrut, 1392.

Nursî, Bediüzzaman Said (1380/1960); Hizbu hakâiki’n-nûriyye, Sözler yay., İstanbul, 1991.

_________; Mektubat, Işık yay., İzmir, 2001.

_________; Lem’alar, Işık yay., 2003.

_________; Mesnevî-i Nuriye, Envar yay., İstanbul, tsz.

_________; Sözler, Işık yay., İstanbul, 2003.

_________; Şualar, Envar yay., İstanbul, tsz.

Pezdevî, Ebu’l-Yusr, Muhammed İbn Muhammed; Usûlü’d-dîn, (Nşr.: Hans Peter Linss.), Kahire, 1383/1963.

Pezdevî, Fahru’l-İslâm, Ebu’l-Hasen Ali İbn Muhammed İbn Hüseyin; el-Usûl, I-IV, ys., 1307.

es-Subkî, Ebû Nasr, Abdülvehhâb İbn Alî Tâcuddin; Haşiyetü’l-Bennânî ‘alâ Cem’i’l-cevâmi’, II. baskı, Kahire, 1356.

es-Suyûtî, Ebu’l-Fazl, Celâleddin Abdurrahman İbn Ebî Bekir (911/1505); el-Hasâisu’l-kübrâ, I-III, Daru’l-kütübi’l-hadîse, Mısır, 1967.

_________; Tarihu’l-hulefâ, el-Mektebetü’t-ticareti’l-kübrâ, Kahire, 1969.

_________; Mesâliku’l-hunefâ fî vâlideyi’l-Mustafâ, Haydarâbâd, 1380/1961.

eş-Şâşî, Ebû Saîd, el-Heysem İbn Küleybe (v, 335); el-Müsned, (Tahkik: Mahfûzurrahman Zeynullah), I-II, Mektebetü’l-ulûm ve’l-hikem, Medine, 1410 h.

Şiblî Nu’manî (1332/1914); Bütün Yönleriyle Hz. Ömer ve Devlet İdaresi, I-II, (Terceme: Talip Yaşar Alp), Hikmet yay., İstanbul, 1986.

et-Taberânî, Ebû’l-Kasım, Muhammed İbn Ahmed (v. 360 h.); el-Mu’cemü’l-evsat, (Tahkik: Hamdi İbn Abdilmecid es-Selefî), I-X, Dâru’l-Haremeyn, Kahire, 1415 h.

_________; el-Mü’cemü’l-kebir, (Tahkik: Hamdi İbn Abdilmecîd, es-Selefî), I-XX, Mektebetü’l-ulûm ve’l-hikem, Musul, 1404 h.

et-Taberî, Muhammed İbn Cerîr İbn Yezîd İbn Hâlid (224-310 h.); Câmiu’l-beyan fî tefsîri’l-Kur’ân, I-XXX, Dâru’l-fikr, Beyrut, 1405 h.

_________; Târîhu’l-ümem ve’l-mülûk (Tarîhu’t-Taberî), I-V, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, Beyrut, 1407h.

T.W. Arnold; İntişarı İslâm Tarihi, (Terc. Hasan Gündüzler), Akçağ Yay., Ankara 1971.

et-Tirmizî, Ebû İsa, Muhammed İbn İsa (209-279 h.); el-Câmiu’s-Sahîh, I-V, Dâru ihyâi’t-türâsi’l-Arabî, Beyrut, tsz.

Yâkût el-Hamevî Ebû Abdillah, Şihabeddin Yakut İbn Abdillah (626/1229); Mu’cemü’l-büldan, Daru’l-fikr, Beyrut, tsz.

Yazır, Elmalılı Muhammed Hamdi (1361/1942); Hak Dini Kurân Dili, (Sadeleştirenler: İsmail Karaçam, Emin Işık) Feza gazetecilik, İstanbul.

ez-Zerkeşî, Ebû Abdillah, Bedreddin Muhammed İbn Bahadır İbn Abdullah, (794/1392); el-Burhân fî ulûmi’l-Kur’ân, Daru’l-ma’rife, Beyrut, 1391.

119001-20110427

-+=
Scroll to Top